De samenwerking van het Erasmus Medisch Centrum en Axians gaat al een flink aantal jaren terug. Wij zien een verschuiving in de ICT-behoefte van onze klanten, vooral in zorgorganisaties. Zij hebben in de afgelopen jaren de al gemaakte plannen voor digitalisering versneld moeten implementeren. Maar hoe is dit gegaan en waar zitten de grootste uitdagingen? Samen met Eric Reij (ER), Teamcoördinator Telecom afdeling Informatie & Technologie bij het Erasmus Medisch Centrum blikken we terug, bespreken we de huidige uitdagingen en kijken samen vooruit.
Om een goed beeld te krijgen van jullie organisatie: kun je iets vertellen over de omvang en werkwijze van het Erasmus MC?
ER: “Het Erasmus MC bestaat uit een aantal entiteiten: het Sophia Kinderziekenhuis, de medische faculteit, het Kanker Instituut dat voorheen de Daniel den Hoed Kliniek was en het voormalige Dijkzigt Ziekenhuis. Elke entiteit heeft zijn eigen dynamiek en behoefte. Wij proberen vanuit onze ICT-organisatie in al deze verschillende behoeften te voldoen. Denk hierbij aan een enorme rekencapaciteit die onze onderzoeksafdelingen nodig hebben of de audiovisuele behoefte voor het onderwijs. Maar ook de veiligheid van apparatuur is ontzettend belangrijk. We hebben immers ook te maken met patiëntenzorg.”
Hoe lang ben jij al werkzaam binnen de organisatie en welke verschuiving van de behoefte zie jij nu?
ER: “Ik werk al 30 jaar binnen deze organisatie dus heb wel wat veranderingen meegemaakt tijdens mijn loopbaan. ICT is al lang veel meer dan een PC met een netwerkaansluiting. Vroeger was het zo dat als we naar een nieuw ICT-systeem overgingen het echt een ICT-feestje was. Dat is nu ondenkbaar. Er dienen eerst gesprekken plaats te vinden met de eindgebruiker voordat we een beslissing nemen. Want wat gaat deze techniek ons brengen? Dat is een vraag die we ons eerst moeten stellen om ook de eindgebruiker van de voordelen te overtuigen. Je ziet dus dat het adoptieproces steeds belangrijker is geworden.”
Hoe lang gaat onze samenwerking terug en hoe is die ontstaan?
ER: “Voor ons telefonie portfolio gaat dat al flink wat jaren terug. Het is ontstaan doordat wij onze oplossingen hadden ondergebracht bij verschillende partijen. Dat was onoverzichtelijk en in de praktijk niet altijd goed werkbaar. We hebben er toen voor gekozen om onze DAS-systemen samen met onze portofonie en telefonie-oplossing bij jullie onder te brengen. Daarnaast maken wij ook gebruik van jullie serviceafdelingen. Jullie hebben de expertise in huis en snappen dat onze organisatie 24/7 moet draaien en het niet uitmaakt of er een storing overdag of ‘s nachts ontstaat. Dat zorgt voor een prettige samenwerking.”
Iedereen wil digitaliseren. Dat horen we heel veel in de zorg, maar hoe gaat dat in de praktijk? Wat zijn de uitdagingen van de zorg vandaag de dag?
ER: “We zijn al veel verder dan we hier vandaag de dag denken dat we zijn. Vooral binnen de zorg is de eindgebruiker totaal niet bezig met digitale processen. De zorgmedewerker is er om zorg te verlenen. Dat is waar ze voor gekozen hebben. Een goed voorbeeld is dat we waren begonnen met het uitrollen van Microsoft Teams net voordat we te maken kregen met COVID-19. Wij waren verbaasd over hoe snel het adoptieproces ging. Achteraf hebben we het geëvalueerd en bleek dat er weinig tot geen weerstand was om het te gebruiken bij de eindgebruiker Teams omdat de noodzaak groot was. Maar door COVID is het adoptieproces heel snel gegaan. Wij hebben tijdens dit project ook steeds gekeken naar hoe wij de eindgebruiker beter kunnen ondersteunen. Dankzij Microsoft 365 heeft iedereen overal toegang tot de benodigde documentatie en is online samenwerken een stuk makkelijker geworden. Ook zorgen wij voor interne begeleiding van de eindgebruiker; er zijn ambassadeurs die alle gebruikers van het Erasmus MC begeleiden. Zo faciliteert onze ICT-afdeling de implementatie, maar zorgt deze er ook voor dat de eindgebruiker een tevreden gebruiker wordt.
Verder zien wij natuurlijk binnen alle zorgorganisaties minder handen aan het bed. Er is sprake van vergrijzing en is het steeds moeilijker om gespecialiseerde ICT-medewerkers te vinden en te behouden. En dit terwijl ICT een steeds prominentere en belangrijkere rol gaat spelen. Denk, bijvoorbeeld, aan steeds complexere klantcontact centers, chatbots en zorg op afstand.”
Wat is de rol van Axians binnen dit plaatje? Hoe zie je de samenwerking met ons?
ER: “Wij zijn als Universitair Medisch Centrum aanbestedingsplichtig. Dit houdt in dat we volledig transparant zijn en heldere eisen stellen aan onze partners en leveranciers. Eén van de eisen die wij stellen, is de meerwaarde van een partner. Oftewel een partner die nét dat stapje extra doet voor het Erasmus MC dan gebruikelijk is. Daar is Axians heel erg goed in geslaagd.”
Waar blijkt dat uit?
ER: “Dat blijkt vooral uit de antwoorden die ik krijg op mijn vraagstukken, de contact die we hebben, de snelheid waarmee acties worden uitgevoerd, de ICT-expertise die Axians heeft en de kracht van het Remote Service Center. Dit alles is voor een organisatie als die van ons, een 24/7 dienstverlenende organisatie, waanzinnig belangrijk. Kortom, dat onze stem een stem is waar aandacht aan gegeven wordt. Dat zeg ik niet alleen, maar ook mijn collega’s die met Axians samenwerken. Dat wordt duidelijk uit de service rapportages die we maandelijks ontvangen. Axians voldoet volledig aan de KPI’s die we met elkaar hebben afgesproken. In mijn ogen hebben wij dus een hele gezonde klant-leverancierrelatie. In de praktijk zitten wij vaak met jullie collega’s letterlijk naast elkaar aan tafel en dat is typerend voor hoe wij de 16.678 eindgebruikers van het Erasmus MC bedienen.”
Bij Axians noemen wij ons ook “de meest veelzijdige specialist in digitale transformatie”. Dat is natuurlijk best tegenstrijdig, maar we bedoelen daarmee onze manier van werken. Wij werken binnen een grotere organisatie, autonoom vanuit expertisegebieden om met elke klant korte lijnen te hebben en zo altijd de specialistische kennis te bieden. Is dit voelbaar binnen de samenwerking?
ER: “Ja, heel erg voelbaar. Wij werken ook zo. Het is goed om voor alle onderdelen de juiste expertise in te zetten. Ik weet zelf ook niet alles, maar weet wie de kennis wel heeft. Het is prettig om met de juiste man of vrouw aan tafel te zitten om over bepaalde onderwerpen een effectief gesprek te hebben. Zo kunnen we veel beter de urgentie en de impact bepalen van bepaalde technologieën die we graag willen implementeren. Zoals ik eerder al benoemde: vooral over de vragen “wat wil je nou met deze techniek oplossen?” en “wat is exact het probleem?”. Die vragen zijn heel belangrijk. In plaats van “de ICT-afdeling wil dit” en “dat moet vervangen worden”. Het gaat verder dan dat. Het belangrijkste is met alles wat we hier binnen brengen óók wat het gaat oplossen.”
Welke ICT-gerelateerde uitdagingen staan nu hoog op de agenda van het Erasmus MC, maar misschien ook van andere (academische) ziekenhuizen?
ER: “Het werk en daarmee de werkdruk neemt alleen maar toe. Dat zal ertoe leiden dat het datagedreven werken ook zal toenemen. We verzamelen dagelijks heel veel data, maar hoe kunnen we deze op een juiste manier inzetten? Maar denk ook aan de hele ketenmonitoring. Wat ik hiermee bedoel, is het volgende. Je komt niet zomaar bij ons in het ziekenhuis terecht. Er is vaak iets meer aan de hand dan in de reguliere patiëntenzorg. Vaak iets ernstigs. Als je eenmaal geholpen bent, zit er vaak nog een traject van nazorg aan vast. En deze hele ketenmonitoring wordt steeds belangrijker. We moeten vandaag de dag dat bed zo kort mogelijk bezet houden. Dus wie je ook bent of wat je ook hebt: zodra het kan, zijn we genoodzaakt afscheid te nemen van de patiënt. Daarom is de juiste opvolging belangrijk en moet dat goed verzorgd worden. Dat klinkt allemaal simpel, maar dat is in deze maatschappij juist zeer complex. Er moet thuiszorg, een huisarts en eventueel een revalidatiecentrum beschikbaar zijn. Iedereen moet op dat moment tijd en ruimte hebben.”
Verder staat, bijvoorbeeld, ook de ondersteuning van artsen door het automatiseren van processen met Artificial Intelligence (AI) op onze agenda. Deze techniek kunnen we nu al goed inzetten. Door het gebruik van AI kan een longarts meer op een longfoto zien dan met het blote oog. Preventie dankzij de inzet van de juiste techniek wordt steeds belangrijker en actueler. Bijvoorbeeld door voorspellingen te doen aan de hand van trends in de geanalyseerde data, zoals de vaststelling van gezondheidsproblemen over vijf jaar bij het merendeel van de patiënten met een bepaalde bloedgroep.
Een andere uitdaging van ziekenhuizen heeft te maken met data: data die we met onze smartphones verzamelen. Nadenken over waar je deze data voor wilt gebruiken is dan key, want wat willen we doen met alle verzamelde data? Nu zeggen artsen nog vaak dat ze er niets mee doen, maar de data is voor handen. Je hoeft er niet direct je volledige behandelplan op in te richten, maar je ziet wel al een trend waardoor je wellicht besluit om bepaalde onderzoeken op een later tijdstip te laten plaatsvinden. Dat werkt vaak efficiënter en is waar we met z’n allen naartoe moeten bewegen.”
Axians Telecom Infrastructure levert oplossingen die missiekritische communicatie ondersteunt. De komst van 5G is ontzettend belangrijk voor de toepassing en het gebruik van ons Private Mobile Networks portfolio. Hebben jij of je collega’s al nagedacht over het inzetten van 5G in het Erasmus MC? Wat kan deze nieuwe technologie voor jullie betekenen?
ER: “Wat direct de toegevoegde waarde is van 5G voor het Erasmus MC, daar kan ik niet direct antwoord op geven. Waar ik wel in geloof, is het opereren op afstand. Er staat een Da Vinci operatierobot bij ons in Nederland en één in een ziekenhuis in Duitsland. Een arts in Duitsland kan de operatierobot hier besturen. Dit gaat gebeuren. Ik weet nog niet precies wanneer, maar het gaat komen. Verder zijn wij vooral opzoek naar use cases. Hoe kan ik 5G inzetten? Kan ik mijn huidige ICT-infrastructuur behouden of is het een andere techniek? Dit zijn vraagstukken waar ik mee zit.
Het opereren op afstand wordt mogelijk door 5G, maar ik verwacht niet in de nabije toekomst. Op korte termijn zie ik wel andere nuttige toepassingen van 5G in combinatie met een Private Mobile Network. Zoals eerder genoemd, is zorg op afstand en daarmee ook de nazorg van patiënten steeds belangrijker. Er gaat soms veel medisch meetapparatuur mee naar huis. Een sterk 24/7 netwerk is dan essentieel. Wij doen nu al chemotherapie op afstand. Dit werkt erg goed, maar als we dit willen opschalen, hebben wij echt een hele sterke verbinding nodig. We worden steeds afhankelijker van het netwerk.
Binnen onze organisatie is alles redundant uitgevoerd; valt het netwerk uit dan komt er een ander netwerk in de lucht. Dit is niet één op één hetzelfde, maar eerder voor een noodsituatie voldoende. Onze ICT-infrastructuur kan het zich niet veroorloven dat een techniek langere tijd niet beschikbaar is. We leveren patiëntenzorg en het kan desastreuze gevolgen hebben als er bepaalde zaken uitvallen. Private 4G/5G netwerk zou ik ook in eerste instantie optuigen als fallback scenario voor mobiele data en voiceverkeer. Het gaat hier ook wel eens mis met providers of de techniek. Als het mobiele netwerk uitvalt, kun je in ieder geval met een private network terugvallen op een andere techniek en kun je verder gaan met de zorg die je gewend bent te leveren. In de onafhankelijkheid van externe partijen voor je missiekritische communicatie zie ik wel mogelijkheden voor een Private Mobile Network. Dan zijn er dankzij 5G veel meer technische toepassingen mogelijk. ”
Bedankt voor dit open interview en dat je ons een stukje meegenomen hebt in de digitale roadmap van het Erasmus Medisch Centrum.